Zuidoost-Brabant verandert meer en meer in één verstedelijkt gebied waarin stad en platteland steeds meer van elkaar afhankelijk zijn. Het landelijk gebied komt door de verstedelijking onder druk te staan.

Dat blijkt uit het concept-Structuurplan van het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE). De projectleiding van het plan berust bij het SRE en de provincie. Gemeenten en instanties zoals milieuorganisaties, waterschappen, Rijkswaterstaat en de Kamer van Koophandel hebben aan het stuk meegewerkt.
Zuidoost-Brabant telt 720.000 inwoners en de bevolkingsaanwas zet onverminderd voort. Woningbouw moet plaatsvinden in de stedelijke gebieden, vindt het SRE. Lukt dat onvoldoende, dan moeten landelijke gebieden aangesproken worden.

Groen hart

Zuidoost-Brabant karakteriseert zich als een stedelijk gebied gelegen rond een centraal gelegen groen hart, het Middengebied. Vanuit die zienswijze ontstaat één stad die het SRE 'de compacte Parkstad' noemt. Het gevoel van zuidoost-Brabanders dat zij één stedelijk gebied bewonen, ontbreekt vrijwel geheel.
Wat betreft woningbouw wordt van de randgemeenten van Eindhoven en Helmond een belangrijke bijdrage verwacht. De gemeenten rond Eindhoven hebben hun aandeel al toegezegd.
De helft van alle nieuwbouw moet plaatsvinden binnen bestaand bebouwd gebied. De nadruk ligt op herstructurering van bestaande oude wijken. De landelijke gemeenten mogen op basis van een goed onderbouwd volkshuisvestingsplan bouwen voor eigen opvang. Bladel en Heeze-Leende hebben een status aparte. Zij mogen van de provincie zelf bepalen wat ze bouwen, zolang dat binnen een vooraf bepaald gebied is.
Zuidoost-Brabant krijgt op lange termijn te maken met een ernstig tekort aan bedrijventerreinen. Gemeenten moeten regelen dat vanaf dit jaar elk nieuw bedrijventerrein een zogeheten parkmanagement krijgt. Dat moet het terrein vitaal houden. Voor moeilijke, oude herstructuringsterreinen moet een apart regionaal fonds worden ingesteld. Herstructurering stagneert vaak omdat er onvoldoende uitwijkmogelijkheden zijn voor zittende bedrijven.
Tot 2020 is er voldoende ontwikkelingsruimte voor kantoren. Verwacht wordt dat, zoals het er nu uitziet, het aanbod in de centra achter blijft op de vraag, met name in Eindhoven.

Goederentreinen

Wat infrastructuur betreft moet het Kempisch bedrijventerrein beter ontsloten worden. Een onderzoek is gaande naar de verkeersproblemen op de weg Eersel-Reusel. Het SRE sluit niet uit dat er nieuwe wegomleidingen komen.
Vanaf 2007 rijden er minder goederentreinen door de regio vanwege het in gebruik nemen van de Betuwelijn. Nieuwe NS-stations in Acht, Tongelre en Maarheeze zijn in onderzoek. Bij alle stations moet meer aandacht besteed worden aan het parkeren van auto's. De Zuid-Willemsvaart en het Wilhelminakanaal hebben veel capaciteit die niet gebruikt wordt.

Natuur

In de regio liggen diverse beekdalen. Die zijn vaak moeilijk bereikbaar en in die zin van minder waarde. Het gevolg daarvan is dat het draagvlak om natuur te behouden, afneemt. Het SRE stelt zich ten doel deze meer 'recreatief te ontsluiten'. Het is verder niet de bedoeling om in de steden landelijk gebied tot ontwikkeling te brengen. 'Versnipperde' natuurgebieden moeten zoveel mogelijk met elkaar verbonden worden.
In een aantal gebieden moet gecompenseerd worden wat elders mogelijk aan groen verloren gaat. Dat zou onder andere moeten gebeuren in het noordelijk Middengebied, bij Dommel en Goorloop, Gulbergen, en bij het Eindhovensch Kanaal.
Instellingen voor geestelijke gezondheidzorg krijgen steeds vaker te maken met bewoners die zelfstandig wonen en niet langer op het instellingsterrein verblijven. De vrijkomende terreinen zijn in principe geschikt voor diverse claims. Het SRE geeft als voorbeeld de Donksbergen in Duizel.

-----------------------------------------------------------------

Gelezen in het Eindhovens Dagblad van 5 januari 2004

------------------------------------------------------------------------------